A Wannan makalai zamuyi duba kan Jahohi a kasar Nijar da suka fi yawan jama’a da tarin al’umma bisa Nazari da alkaluman bincike na duniya.
Haka zalika zamuyi duba da yanayin al’adu na wadannan garuruwa ta yadda suka taimaka wajen kawo cigaba da bunkasar hada-hadar arziki na yau da kullum a kasar Nijar wajen tsara makomar Nijar na yau da gobe.
Nijar, kasa ce a yammacin Afirka, Kasar tana da dimbin yanayin hamada, da kabilu daban-daban, da al'adun gargajiya.
A cikin Nijar, jihohi bakwai ne suka fi kowa yawan jama'a, kowannensu yana ba da gudummawa ta musamman ga tsarin zamantakewa da tattalin arzikin kasa.
1. Jihar Yamai:
Yamai, babban birnin Nijar, ita ce jiha mafi yawan jama'a a kasar. Da yake kusa da gabar kogin Neja, Yamai ta kasance cibiyar siyasa, tattalin arziki da al'adu ta al'ummar kasar. Yawan jama'arta ya ƙunshi kabilu daban-daban, ciki har da Hausa, Zarma-Songhai, da Fulani, waɗanda ke ba da gudummawa ga fa'idodin al'adun gargajiya.
Tattalin arzikin Niamey yana bunƙasa akan ayyukan gwamnati, kasuwanci, tare da manyan kasuwanni kamar Babban Kasuwar Maris ta Tsakiya. Bugu da ƙari, a birnin akwai ƙungiyoyin ƙasa da ƙasa da ofisoshin diflomasiyya, wanda hakan ke ƙara haɓaka mahimmancinsa ga Nijar a fagen duniya.
A Kidayar shekara ta 2012, Yamai na da yawan jama’a da ya kai kimanin 1,026,848
2. Jihar Zinder:
Zinder gari ne da ke gabashin Nijar, wannan gari yana da dimbin tarihi kuma cibiya ne na kasuwanci tsakanin sahara.
Jama'ar jihar galibi ya kunshi kabilun Hausawa da Kanuri, inda addinin Musulunci ke da babban tasiri ga dabi’u da a al'adu. Alamu na gine-gine na birnin, kamar babban masallacin Zinder, suna nuna tarihinsa da tarihin addinin musulunci.
Tattalin arzikin Zinder ya samo asali ne a fannin noma, kiwon dabbobi, da kasuwanci, inda kasuwar Zinder ta mako-mako ke janyo ‘yan kasuwa daga yankuna makwabta.
Zinder yana da yawan jama'a da ya kai kimanin 235,605 kamar yadda ƙidayar 2012 ta bayyana
3. Jihar Maradi:
Maradi, da ke kudancin Nijar, ta yi fice a matsayin jiha mai yawan jama'a da ta yi suna wajen yawan amfanin gona da bambancin al'adu. Yankin Maradi na da kabilu daban-daban da suka hada da Hausawa, Fulani, da Abzinawa.
Noma, musamman noman gero, dawa, da kiwon shanu, shi ne kashin bayan tattalin arzikin Maradi, inda birnin ya kasance babbar cibiyar kasuwa ta kayan amfanin gona.
Bikin Cure Salée na Maradi na shekara-shekara na daga cikin manyan shagul-gulan al’adu da aka sama gudanarwa a garin na Maradi.
Bisa Alkaluman ƙidayar shekara ta 2012, yawan jama'ar Maradi ya kai 267,249,
4. Jihar Tahoua:
Tahoua, dake tsakiyar jamhuriyar Nijar, ta fito a matsayin jiha mai yawan jama'a da ke da yanayin da ba shi da danshi da kuma kabilu daban-daban. Yankin yana da al'ummomin Abzinawa, Fulani, Hausawa, da Kanuri, kowannensu yana ba da gudummawar al'adunsa.
Tattalin arzikin Tahoua ya ta'allaka ne kan noma, kiwo, da kasuwanci, inda ayarin rakuma ke bi ta hanyoyin hamada tsawon shekaru aru-aru. Birnin Tahoua ya zama cibiyar kasuwanci ta dabbobi da sauran kayayyakin masarufi na yau da kullum.
Bukukuwan al'adu kamar Guérewol na kabilar Abzinawa na cikin manyan shagulgulan da ke hada al’ummomi daban-daban da haɓaka haɗin kai tsakanin su.
Shi ne birni na huɗu mafi girma a cikin ƙasar, yana da yawan jama'a 117,826 bisa ƙidayar shekara ta 2012
5. Jihar Tillaberi:
Tillabéri, ta kasan ce a yammacin Nijar kuma tayi iyaka da kasar Mali, jihar ta kasance jiha ce mai yawan jama'a. Yankin na da kabilu daban-daban da suka hada da Djerma-Songhai, Fulani, da Abzinawa, wanda ke nuna abubuwan ban sha’awa da al’adu iri-iri na kayatar wa.
Tattalin arzikin Tillabéri yana da bangarori da dama, wanda ya hada da noma, kamun kifi, hakar ma'adinai, da kasuwanci, inda kogin Neja ya zama hanyar rayuwa da ayyukan tattalin arziki.
Birnin Tillabéri na gudanar da bikin Cure Salee na shekara-shekara, wanda ke nuna al'adun makiyaya da inganta tattaunawa da hadin gwiwa tsakanin kabilu.
Ya zuwa shekara ta 2012, jimillar mutane a Tillaberi sun kai kimanin dubu 227,352
6. Jihar Dosso:
Dosso, da ke kudu maso yammacin Nijar, ta zama jiha mai yawan jama'a da ta yi suna a fannin noma da adana tarihi. Yankin yana da al'ummomin Hausawa, Zarma-Songhai, da Fulani, kowannensu yana kiyaye al'adunsa na gargajiya daban-daban.
Noma shi ne kashin bayan tattalin arzikin Dosso, a garin ana noman gero, dawa, da kayan lambu da ke tallafa wa rayuwa a fadin yankin. Birnin Dosso na gudanar da bikin Gani na shekara-shekara, inda ake bikin yalwar noma da al'adun gargajiya, wanda ke jan hankalin maziyarta daga ko'ina.
Dosso na daya daga cikin yankuna takwas na Nijar. Yankin yana da fadin kasa murabba'in kilomita 31,002 (sq mi 11,970), Yawan jama'a ya karu zuwa 58,671 a cikin ƙidayar 2012.
7. Jihar Diffa:
Diffa, jiha ce da ke kudu maso gabashin Nijar kuma ta yi iyaka da Najeriya da Chadi, ta kasance jiha ce mai yawan jama'a duk da cewa jihar na fama da kalubalen tsaro.
Yankin na da kabilun Kanuri, Abzinawa, da Larabawa, inda addinin Musulunci yayi tasiri wajen hadin kan wadannan al’ummomi mabanbanta al'adu. Duk da matsalolin tsaro jihar Diffa na cigaba kokarin bunkasa tattalin arzikin musamman wajen samun tallafin noma, kasuwanci, da kiwo.
Birnin Diffa na gudanar da bukukuwan al'adu kamar bikin Goudel inda hakan ya zama wani musabbabi na inganta zaman lafiya a tsakanin al’ummomin mabanbanta juna.
Ya zuwa 2012, gundumar Diffa ta sami yawan mutane 56,437 da ke zaune a cikin iyakokinta.
Zamu iya cewa wadannan jihohi bakwai mafi yawan al'umma a Nijar na wakiltar al'adun al'ummar kasar, da karfin tattalin arziki, da tarihin tarihi. Tun daga manyan titunan birnin Yamai har zuwa busasshiyar Diffa, kowace jiha tana ba da gudummawa ta musamman ga tsarin zamantakewar al'umma da tattalin arzikin Nijar.
