Aure na ɗaya daga cikin manyan al’adu da suka ƙullu da rayuwar al’umma a Nijar. Baya ga kasancewarsa wata hanya ta gina dangantaka tsakanin mace da namiji, aure kuma wata hanya ce ta haɗa iyalai da ƙarfafa zumunta. A Nijar, bikin aure ba kawai taro ne na murna da nishaɗi; al’ada ce da ke ɗauke da daraja, girmamawa da tarihin al’umma.
1. Neman Aure da Fara Huldar Iyali
A matakin farko, idan namiji ya nuna sha’awa ga yarinya, sai ya sanar da iyayensa ko wasu dattawa a danginsa. Wadannan za su je gidan yarinyar domin “nema” ko “tambaya.” Wannan al’adar ta nuna ladabi da girmamawa, inda ake kawo kyaututtuka irin su kayan abinci ko tsaraba, a matsayin alamar niyya.
Idan iyayen yarinya sun amince, sai a shiga matakin shirya sadaki, wanda zai kunshi kuɗi da kayan masarufi gwargwadon al’adar kabilar ko yankin.
2. Kayan Sadaki da Kayan Amarya
A Nijar, sadaki ba kawai wani adadi na kuɗi ba ne. Wani lokaci yana haɗuwa da kayan masarufi irin su shinkafa, hula, turare, atamfa, da sauransu. Haka kuma, kayan amarya – wanda ake kira "kayan lefe" – sukan haɗa da kayan daki, tufafi, kayan girki, da kayan kwalliya.
A wasu lokuta, ana yin wani biki na musamman domin nuna kayan amarya, inda jama’a ke taruwa domin shaida irin kayan da za a kai mata. Wannan biki na taka muhimmiyar rawa wajen nuna irin girmamawar da ake bai wa aure.
3. Wasanni da Al’adun Nishaɗi
Wani ɓangare mai jan hankali a bikin aure shi ne wasannin gargajiya da ke faruwa. A wasu sassan arewacin Nijar, kamar tsakanin Fulani da wasu Hausawa, ana gudanar da sharo, wato bulala tsakanin matasa domin nuna jarumta kafin a yi aure.
Haka kuma ana gudanar da dambe, rawa da waka, musamman ta mata da yara, inda ake rera waƙoƙin soyayya da kyautata rayuwar aure. Kida irin su ganga, kalangu da kukuma suna ƙara wa bikin armashi da nishaɗi.
4. Daurin Aure
Ranar daurin aure, iyaye, ‘yan uwa da jama’a sukan taru a masallaci ko gidan iyaye domin sauraron liman da zai ɗaura auren tare da addu’o’i. A wannan rana, ana ci da sha, ana dariya, kuma ana miƙa sakonnin fatan alheri ga sabbin ma’aurata.
Yakan zama lokaci na musamman da ake ɗaukar hotuna, kawo gaisuwa da kuma bayyanar da zumunci tsakanin dangin namiji da na mace.
5. Kai Amarya da Shirin Sabuwar Rayuwa
Bayan an ɗaura auren, sai a gudanar da kai amarya zuwa gidan mijinta. Wani lokaci kafin haka, ana yi mata gyaran jiki, ciki har da turare, shaƙa da wankan al’ada domin a kai ta gidan mijinta cikin kamshi da kyau.
Yaran gari, ‘yan mata da manya sukan raka amarya da waka da nishaɗi, suna fatan alheri da rayuwar farin ciki a gidan miji.
6. Bayan Biki: Gina Zaman Aure
A Nijar, aure ba kawai taron biki ba ne. Bayan an kammala shagulgula, ana mayar da hankali kan gina zaman lafiya, tarbiyya, da fahimtar juna tsakanin ma’aurata. Haka kuma, dangantakar iyaye biyu na ƙara ƙarfafa ta hanyar kai ziyara da musayar alheri.
Kammalawa
Bikin aure a Nijar yana da matuƙar daraja. Yana haɗa al’umma, yana ciyar da al’adu gaba, kuma yana gina sabuwar rayuwa bisa soyayya, zaman lafiya da fahimta. Duk da cewa zamani yana kawo sauye-sauye, al’ummar Nijar har yanzu na girmama al’adunsu da suka gada daga kakanni, domin tabbatar da cewa auren su yana cike da albarka da martaba.
Manazarta (References):
-
Ibrahim Yacouba (2020). Les traditions matrimoniales nigériennes. Institut National de la Culture.
-
BBC Hausa (2022). “Yadda ake bikin aure a Nijar – Ra’ayoyin Jama’a.”
-
CNRS Niger. Ethnographie et pratiques matrimoniales au Sahel, 2019.
